Türkiye’de ortalama vadenin 1-3 ay olduğu kabul edilen mevduat faiz oranları yüzde 45’e çıkınca dikkat çekti ancak düşüş başladı. Uzmanlar ‘yeniden yükselişe geçebilir’ derken, kredi faiz oranlarındaki seyir de dikkat çekiyor.
KKM’den çıkış hedeflerine ulaşmak için mevduat faizlerini artıran bankalar, işi geri vitese taktı ve durmuyor.
BloombergHT’nin haberine göre, KKM’den çıkışta TL mevduatı cazip hale getirmek amacıyla yükselen mevduat faiz oranlarında son haftalarda düşüş yaşandı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, ağırlıklı olarak 3 aya kadar vadeli mevduat faiz oranları 20 Ekim haftasında yüzde 44’ün altına düşerek yüzde 43,74’e ulaştı. 6 Ekim haftasında yüzde 45,49 ile zirveye ulaştı.
Toplam mevduatta faiz oranları düştü ve faizler düşük kaldı. 13 Ekim haftasında yüzde 37,90 olan faiz oranları tüm vadelerde yüzde 37,45’e geriledi.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi’nin hesaplamasına göre 20 Ekim haftasında mevduat bankalarının toplam mevduatı içinde TL mevduatın payı yüzde 59,2 oldu. Bu oran kamu mevduat bankalarında yüzde 63,7, özel bankalarda yüzde 58,3, yabancı mevduat bankalarında ise yüzde 62,2 oldu.
KKM’nin dövize endeksli olduğu dikkate alındığında mevduattaki dolarizasyonun payı yüzde 63,3’e gerileyerek ağustos ayının son haftasından bu yana istikrarlı bir düşüş gösteriyor. En yüksek fiyat ise yüzde 72,8 ile 10 Haziran 2023’te görüldü.
BDDK tarafından yayımlanan bankacılık sektörü verilerine göre, bankacılık sektöründe krediler eylül ayı sonunda 2022 sonuna göre yüzde 41,3 oranında artarken, aktif toplam ise yüzde 47,1 oranında artış gösterdi. Aynı dönemde bankacılık bölümünün net kârı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 53,5 arttı.
Öte yandan piyasalarda faiz oranları yükselişte.
Yeni ekonomi yönetiminin rasyonelleştirilmesi çerçevesinde geçmişte yapılan bankacılık düzenlemelerinde ‘sadeleştirme’ adımları devam ediyor. Geçen hafta yapılan düzenlemeyle kredilerde teminat ve fatura karşılığı kaldırılırken, ticari kredilerde faiz üst limiti ve dövize çevrilen KKM hesaplarındaki amaçlar da kaldırıldı.
Gerçek kişilerin TL mevduat payının yüzde 2,5’ten yüzde 3,5’e çıkarılmasıyla birlikte, tüm bunların TL mevduat faizlerinin düşmesinin yanı sıra kredi ve tahvil faizlerinde de artışa yol açması bekleniyor.
Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine göre bankacılık kaynakları, sadeleştirme adımlarının ardından net etkiyi görmek için Merkez Bankası’ndan gelecek uygulama talimatını bekliyor.
Geçtiğimiz dönemde yükümlülükler nedeniyle piyasadan farklılaşan tahvil faiz oranlarının fiyatlanmasının gerçekçi bir seviye görülmesi açısından önemli bir adım olduğu değerlendiriliyor.
2 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 34,46, 5 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 31,85, 10 yıllık gösterge tahvil faizi ise yüzde 28,23 olurken, bakanlık kaynakları yabancıların da tahvil alımına yöneldiğine işaret ediyor .
Ticari kredi faiz oranları yüzde 50’ye yaklaşırken, ihtiyaç kredisi faiz oranları yüzde 60’ın üzerine çıktı. Banka bilançolarında TL mevduat artış hedeflerinin yükseltildiği vurgulanırken, TL mevduat faiz oranlarının yeniden artması bekleniyor.
Ticari kredilerde atılan adımlara bakıldığında, son siyasi faiz artırım kararı sonrasında ticari kredi faiz oranının üst sınırı oldukça yükselmiş, faizin yüzde 35’e çıkmasıyla birlikte yıllık bileşik referans faiz oranı yüzde 45,15’e çıkmış, Ticari kredi faiz oranının üst sınırı yüzde 81,27’ye yükseldi. yükselmişti. Ticari kredi faiz oranlarındaki üst sınır kaldırıldı.
70 bin liranın üzerindeki tüketici kredilerinde faiz üst sınırı devam ederken, kredi büyümesine yönelik kısıtlamaların da devam ettiği görüldü.
Merkez Bankası verilerine göre, tüketici kredisi faiz oranları 20 Ekim haftasında yüzde 61,33’e yükselirken, 13 Ekim haftasında yüzde 49,7 olan ticari kredi faizleri 20 Ekim haftasında yüzde 48,02’ye geriledi.
Taşıt kredisi faiz oranları 13 Ekim’de yüzde 41,52 iken, 20 Ekim haftasında yüzde 47,2’ye, konut kredisi faiz oranları ise yüzde 41,46’ya geriledi.
